ประมาณการหนี้สิน

 

ประมาณการหนี้สิน หมายถึง หนี้สินที่มีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับจังหวะเวลาหรือจำนวนที่จะต้องจ่ายชำระ ซึ่งต้องเข้าลักษณะรายการดังต่อไปนี้

 

1. กิจการมี ภาระผูกพัน ในปัจจุบันซึ่งเกิดจาก เหตุการณ์ในอดีต ไม่ว่าภาระผูกพันนั้นจะเป็นภาระผูกพันตามกฎหมาย หรือ ภาระผูกพันจากการอนุมาน

2. มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ที่กิจการจะสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจต่อกิจการ เพื่อจ่ายชำระภาระผูกพันดังกล่าว

3. สามารถประมาณค่าภาระผูกพันได้อย่างน่าเชื่อถือ

 

กิจการต้องรับรู้ประมาณการหนี้สิน เป็นหนี้สินไว้ในงบดุล โดยบันทึกรายการโดย

เดบิต       รายการขาดทุนจากการประมาณการหนี้สิน.....................XX

                เครดิต      ประมาณการหนี้สินจากการ.................................................  XX

 

การเปลี่ยนแปลงประมาณการหนี้สิน

 

กิจการต้องทบทวนประมาณการหนี้สิน ณ วันที่ในงบดุล และปรับปรุงประมาณการหนี้สินให้เป็นประมาณการที่ดีที่สุดสำหรับวันนั้น ดังนั้น กิจการต้องกลับรายการประมาณการหนี้สิน หากความน่าจะเป็นที่กิจการจะสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์ทางเศรษฐกิจ เพื่อจ่ายชำระภาระผูกพัน ไม่อยู่ในระดับเป็นไปค่อนข้างแน่อีกต่อไป

 

กิจการต้องบันทึกกลับรายการ บัญชี โดย

                เดบิต       ประมาณการหนี้สินจากการ.........................................XX

                                เครดิต      รายการกำไรจากการกลับรายการประมาณการหนี้สิน..........XX

ตัวอย่างประมาณการหนี้สิน

 

                -      การรับประกันสินค้า

-          นโยบายการคืนเงินและรับคืนสินค้าในกรณีลูกค้าไม่พอใจในสินค้า

-          การค้ำประกันเงินกู้และกิจการที่กู้เงินล้มละลาย

-          คดีอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาล แต่ทนายความให้ความเห็นว่า มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ว่ากิจการจะแพ้คดี ฯลฯ

 

หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น

 

หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น หมายถึง หนี้สินที่เกิดจากสถานการณ์หรือเงื่อนไขที่มีอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งจะทราบผลแน่นอนในอนาคต ซึ่งเข้าลักษณะรายการข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้

 

1.ภาระผูกพันที่อาจมีอยู่เนื่องมาจากเหตุการณ์ในอดีต แต่การจะทราบว่าภาระผูกพันดังกล่าวมีอยู่หรือไม่นั้น ต้องได้รับการยืนยันจากเหตุการณ์อย่างน้อยหนึ่งเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นหรือไม่ในอนาคต ที่ยังมีความไม่แน่นอนในขณะนั้น และต้องไม่อยู่ในความควบคุมทั้งหมดของกิจการ

 

2. ภาระผูกพันในปัจจุบันซึ่งเกิดขึ้นจากเหตุการณ์ในอดีต แต่ไม่สามารถรับรู้เป็นหนี้สินได้ เนื่องจากเป็นไปตามข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้

2.1.1      ความน่าจะเป็นที่กิจการจะสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ เพื่อการจ่ายชำระภาระผูกพัน อยู่ในระดับ ไม่ถึงความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่

2.1.2      กิจการไม่สามารถวัดมูลค่าภาระผูกพันได้อย่างน่าเชื่อถือเพียงพอ

 

หนี้สินที่อาจเกิดขึ้นมีลักษณะที่สำคัญ คือ

1. เป็นเงื่นไขหรือสถานการณ์ที่ปรากฏอยู่หรือมีอยู่

2. มีความไม่แน่นอนในขั้นสุดท้าย

3. ผลของหนี้สินที่อาจจะเกิดขึ้นภายหน้าขึ้นอยู่กับเหตุการณ์ในอนาคต

 

ตัวอย่างหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น เช่น

-                      กิจการถูกฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายและคดีความอยู่ในระหว่างพิจารณา

-                      การค้ำประกันโดยการสลักหลังเอกสารทางการเงิน

-                      ภาษีที่อาจถูกประเมินเพิ่ม

-                      การค้ำประกันเงินกู้         ฯลฯ

หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น กิจการไม่ต้องรับรู้เป็นหนี้สินไว้ในงบดุล แต่ต้องเปิดเผยเป็นข้อมูลไว้ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน เว้นแต่ว่า หนี้สินที่อาจเกิดขึ้นนั้น อยู่ในระดับที่ไม่น่าเป็นไปได้ กิจการจึงไม่ต้องนำมาเปิดเผยเป็นข้อมูลไว้ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน

 

ข้อแตกต่างระหว่างประมาณการหนี้สินกับหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น

 

หลัก        ประมาณการหนี้สินเป็นหนี้สินที่กิจการต้องรับรู้ในงบดุล หากกิจการประมาณมูลค่าได้อย่างน่าเชื่อถือ เนื่องจากประมาณการหนี้สิน เป็นภาระผูกพันในปัจจุบัน ซึ่งมีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ ที่จะทำให้กิจการจะสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ เพื่อการจ่ายชำระภาระผูกพันนั้น

                ส่วนหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นนั้นยังไม่ถือเป็นหนี้สิน กิจการต้องไม่รับรู้หนี้สินที่อาจเกิดขึ้นเป็นหนี้สินในงบดุล เนื่องจากเหตุผลดังนี้

1.     หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น เป็นภาระผูกพันที่อาจมีอยู่ แต่ยังไม่ได้รับการยืนยันว่า กิจการมีภาระผูกพันในปัจจุบันที่สูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ เพื่อการจ่ายชำระภาระผูกพันนั้น

2.     หนี้สินที่อาจเกิดขึ้นเป็นภาระผูกพันในปัจจุบัน แต่ไม่อาจรับรู้เป็นหนี้สินในงบดุลได้ เนื่องจากไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ การรับรู้รายการ

 

การพิจารณาว่ากรณีใดควรรับรู้ประมาณการหนี้สินหรือหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น

 

	ระดับความเป็นไปได้
ค่อนข้างแน่	สมเหตุสมผล	ไม่น่าเป็นไปได้
ภาระผูกพันในปัจจุบัน ซึ่งมีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ ที่กิจการจะสูญเสียทรัพยากร	ภาระผูกพันที่อาจเกิดขึ้นหรือภาระผูกพันในปัจจุบันที่อาจทำให้กิจการสูญเสียทรัพยากร แต่มีความน่าจะเป็น ไม่ถึงระดับความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่	ภาระผูกพันที่อาจเกิดขึ้นหรือภาระผูกพันในปัจจุบันที่อาจทำให้กิจการสูญเสียทรัพยากร มีความน่าจะเป็นอยู่ในระดับไม่น่าเป็นไปได้
- กิจการต้องรับรู้ประมาณการหนี้สินไว้ในงบดุล - กิจการต้องเปิดเผยข้อมูล เกี่ยวกับประมาณการหนี้สิน	- กิจการต้องไม่รับรู้ประมาณการหนี้สินไว้ในงบดุล - กิจการต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น	- กิจการต้องไม่รับรู้ประมาณการหนี้สินไว้ในงบดุล - กิจการไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นไว้ในงบการเงิน

 

สินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้น

 

สินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้น หมายถึง สินทรัพย์ที่อาจมีอยู่อันเนื่องมาจากเหตุการณ์ในอดีต ซึ่งจะทราบว่าสินทรัพย์ดังกล่าวมีอยู่หรือไม่นั้น ต้องได้รับการยืนยันจากเหตุการณ์อย่างน้อยหนึ่งเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นหรือไม่ในอนาคตที่ยังมีความไม่แน่นอนในขณะนั้น และต้องไม่อยู่ในความควบคุมของกิจการ เช่น กิจการเป็นฝ่ายเรียกร้องค่าเสียหายในคดีความที่อยู่ในระหว่างการพิจารณาของศาล

 

การรับรู้สินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้น

 

	ระดับความเป็นไปได้
ค่อนข้างแน่	สมเหตุสมผล	ไม่น่าเป็นไปได้
กิจการน่าจะได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจอย่างแน่นอน	กิจการมีโอกาสที่จะได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ แต่ไม่ถึงระดับน่าจะเกิดขึ้นอย่างแน่นอน	กิจการมีโอกาสที่จะได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจ แต่ความน่าจะเป็น ไม่ถึงระดับความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่
- กิจการต้องรับรู้เป็นสินทรัพย์ไว้ในงบดุล โดยไม่ถือว่าสินทรัพย์นั้นเป็นสินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้น	- กิจการต้องไม่รับรู้เป็นสินทรัพย์ไว้ในงบดุล - กิจการต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับสินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้นในหมายเหตุประกอบงบการเงิน	- กิจการต้องไม่รับรู้เป็นสินทรัพย์ไว้ในงบดุล - กิจการไม่ต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับสินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้นไว้ในงบการเงิน