1.

อยากทราบว่าการตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญมีกี่วิธี อะไรบ้าง

แนวคำตอบ              ในการตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ วิธีที่นิยมใช้ มีดังนี้ 1.      คำนวณเป็นร้อยละของยอดขาย 1.1.  คำนวณเป็นร้อยละของยอดขายรวมโดยถือว่าการขายเป็นรายการที่ก่อให้เกิดลูกหนี้และอัตราส่วนการขายสัมพันธ์กับจำนวนหนี้ที่เก็บไม่ได้ 1.2.   คำนวณเป็นร้อยละของยอดขายเชื่อ โดยถือว่าการขายเชื่อสัมพันธ์โดยตรงกับ ลูกหนี้  ส่วนการขายสดไม่ได้ก่อให้เกิดลูกหนี้แต่อย่างใด 2.   คำนวณเป็นร้อยละของลูกหนี้  โดยวิเคราะห์จากประสบการณ์ที่ผ่านมา  กิจการจะสามารถประมาณอัตราร้อยละของลูกหนี้ที่คาดว่าจะเก็บไม่ได้ต่อยอดลูกหนี้ที่คงค้าง ดังนี้ 2.1.  คำนวณเป็นร้อยละของลูกหนี้  โดยถืออัตราส่วนของจำนวนหนี้สงสัยจะสูญ  สำหรับลูกหนี้ทั้งหมดจะคงที่ 2.2.  คำนวณโดยจัดกลุ่มลูกหนี้จำแนกตามอายุของหนี้ที่ค้างชำระ  ลูกหนี้กลุ่มที่ค้างชำระนานจะนำมาคำนวณหาจำนวนหนี้สงสัยจะสูญด้วยอัตราร้อยละที่สูงกว่าหนี้ที่เริ่มค้างชำระ 3.   คำนวณโดยพิจารณาจากลูกหนี้แต่ละราย  และจะรวมเฉพาะรายที่คาดว่าจะเรียกเก็บไม่ได้เท่านั้นเป็นหนี้สงสัยจะสูญ

2.	การตั้งสำรองเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ มีการบังคับให้ทำหรือไม่  และมีเกณฑ์อย่างไรจึงจะ  ตัดบัญชีเป็นหนี้สูญได้
	แนวคำตอบ             ให้ปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชี ทั้งนี้ในขณะนี้การบัญชีเรื่อง หนี้สงสัยจะสูญและหนี้สูญ ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 11 ได้กำหนดหลักเกณฑ์การตัดหนี้สูญไว้  ดังนี้ 1.      เมื่อมีการทวงถามถึงที่สุดแล้ว  โดยดำเนินการตามเงื่อนไขที่กำหนดในกฎหมายภาษีอากร 2.      คาดหมายได้แน่นอนว่าจะไม่ได้รับการรับชำระหนี้

3.

บริษัทมีการประมาณการหนี้สงสัยจะสูญจากยอดการขายเชื่อทุกปี  และในปีนี้บริษัทไม่สามารถเรียกเก็บเงินจากลูกหนี้ได้จึงได้ตัดหนี้สูญจำนวน 15,000 บาท จะลงบันทึกบัญชีอย่างไร

แนวคำตอบ             การบันทึกบัญชีตัดจำหน่ายหนี้สูญมี 2 กรณี คือ 1.      กรณีตัดจำหน่ายเป็นหนี้สูญได้ตามกฎหมายภาษีอากร บันทึกบัญชีโดย             เดบิต  หนี้สูญ                              15,000                         เครดิต ลูกหนี้                              15,000             เดบิต  ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ            15,000                         เครดิต หนี้สงสัยจะสูญ                    15,000 2.      กรณีที่ตัดจำหน่ายหนี้สูญไม่เข้าข่ายการยอมรับของกฎหมายภาษีอากร  บันทึกบัญชีโดย              เดบิต  ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ            15,000                         เครดิต  ลูกหนี้                             15,0000

สินค้าคงเหลือ

4.	กรณีชำระเจ้าหนี้ต่างประเทศเกินจริง  ตอนนำสินค้าเข้าจากต่างประเทศได้บันทึกเจ้าหนี้ต่างประเทศ ในราคาหน่วยละ 500 U$  แต่พอตอนชำระเจ้าหนี้ต่างประเทศ  ได้ชำระไป หน่วยละ 800 U$ โดยเกิดจากทางต่างประเทศ แจ้งหนี้ราคามาผิด และทางฝ่ายบัญชีไม่ทราบจึ่งโอนเงินไปให้เกิน ควรแก้ปัญหาอย่างไร และบันทึกบัญชีอย่างไร
	แนวคำตอบ             ควรดำเนินการเรียกเงินคืนจากเจ้าหนี้ และบันทึกส่วนที่ชำระเกินตั้งเป็นลูกหนี้ไว้จนกว่าจะมีการคืนเงินหรือหักกลบหนี้กันต่อไป

5.

การบันทึกต้นทุนขาย ตอนปิดบัญชี ณ วันสิ้นงวด  อยากทราบขั้นตอนการบันทึกปิดบัญชีต้นทุนขายตอนปิด ณ วันสิ้นงวด  ว่าต้องบันทึกอย่างไร ถ้าเราปิดบัญชีด้วยมือ

แนวคำตอบ             การปิดบัญชีสินค้ามี 2 วิธี วิธีที่ 1 แบบ Perpetual    เป็นการปิดบัญชีต้นทุนขาย เข้าบัญชีกำไรขาดทุน  โดยบันทึกบัญชี             Dr. กำไรขาดทุน                          xx                         Cr. ต้นทุนขาย                             xx วิธีที่ 2 แบบ Periodic  เป็นการปิดบัญชี สินค้าต้นงวด ซื้อ และสินค้าปลายงวดเข้าบัญชีกำไรขาดทุน โดยบันทึกบัญชี             Dr. สินค้าปลายงวด                       xx                   กำไรขาดทุน                         xx                         Cr. สินค้าต้นงวด                          xx                               ซื้อ                                      xx

 

6.

บริษัทถูกสรรพากรเข้ามาตรวจสภาพกิจการแล้วปรากฎว่าในการตรวจนับสินค้าคงเหลือมีสินค้าขาดไปจากรายงานจึงถูกประเมินภาษีขายเพิ่มขึ้นและให้รับรู้เป็นรายได้จากการขายเพื่อคำนวณกำไรสุทธิไม่ทราบว่าจะต้องบันทึกบัญชีอย่างไร  DR.ค่าใช้จ่ายต้องห้ามฯ  CR.รายได้จากการขาย  จะถูกต้องหรือไม่

แนวคำตอบ             การถูกประเมินภาษีขายเพิ่มขึ้น จะนำมาบันทึกเป็นรายได้จากการขายไม่ได้ เนื่องจาก   ไม่ได้เป็นรายได้ที่แท้จริงของบริษัทแต่ให้บันทึกเป็นค่าใช้จ่าย โดย             Dr.  ค่าใช้จ่ายต้องห้าม                         Cr.ภาษีขาย แล้วนำภาษีขายส่วนนี้ไปแสดงในแบบ ภ.ง.ด.50   และในกรณีที่มีเบี้ยปรับเงินเพิ่มให้บันทึกบัญชี ดังนี้             Dr. เบี้ยปรับเงินเพิ่ม                         Cr.  เจ้าหนี้สรรพากร

7.

ประกอบกิจการสปา  ซึ่งมีทั้งให้บริการนวดตัวและขายอาหารภายในสปาแห่งนี้ด้วย อยากทราบเกี่ยวกับข้อมูลดังต่อไปนี้ กรณีซื้ออาหารสด ผัก ผลไม้ มาเพื่อทำอาหารขายแก่ลูกค้าจะใช้ชื่อบัญชีว่าอย่างไร กรณีซื้อครีมมาเพื่อใช้ในการพอกตัวหรือสมุนไพรต่างๆในการให้บริการสปาจะลงบัญชีอย่างไร  ครีมพวกนี้บางครั้งก็ขายให้ลูกค้าด้วยเช่นเดียวกันจะใช้ชื่อในการลงบัญขีว่าอย่างไร กรณีมีการชื่ออุปกรณ์เครื่องครัวเพื่อใช้ในการประกอบอาหารจะใช้ชื่อบัญชีว่าอย่างไร

แนวคำตอบ กรณีซื้อวัตถุดิบต่าง ๆ เพื่อนำมาประกอบอาหารเพื่อขาย และซื้อครีมมาเพื่อใช้ในการบริการหรือขาย มีวิธีการบันทึกบัญชีได้ 2 วิธี (1)  Periodic Inventory Method เมื่อมีการซื้อสินค้าจะลงบัญชีโดย เดบิต ซื้อ  เครดิต เงินสดหรือธนาคาร (กรณีซื้อสด ถ้าซื้อเป็นเงินเชื่อ เครดิต เจ้าหนี้) ตามวิธีนี้สินค้าคงเหลือที่แสดงในงบดุลและที่ใช้ในการคำนวณต้นทุนขายได้มาจากการตรวจนับสินค้า และการตีราคาสินค้าในตอนสิ้นงวด (2)  Perpetual Inventory Method เมื่อมีการซื้อสินค้าจะลงบัญชีโดย  เดบิต สินค้าคงเหลือ เครดิต เงินสดหรือธนาคาร (กรณีซื้อสด ถ้าซื้อเป็นเงินเชื่อเครดิต เจ้าหนี้) ตามวิธีนี้จะบันทึกรายการสินค้าคงเหลืออยู่ตลอดเวลา กรณีซื้ออุปกรณ์เครื่องครัวต่าง ๆ จะใช้ชื่ออุปกรณ์ ซึ่งแสดงรายการเป็นสินทรัพย์

8.

เนื่องจากทางบริษัทมีบัญชีเงินฝากที่เป็นเงินตราต่างประเทศ และมีการนำเข้า-ส่งออกสินค้า ตอนปลายปีมีการปรับปรุงอัตราแลกเปลี่ยน ณ วันสิ้นปี แล้วทั้งยอดเงินฝาก และยอดหนี้ อยากทราบว่า พอปีใหม่ มีการเข้าออกของบัญชีเงินฝากจะต้องปรับปรุงกำไรขาดทุนจากอัตราฯ อีกหรือไม่ ถ้าเป็นยอดหนี้จะมีการปรับปรุงอยู่แล้ว ในกรณีเป็นบัญชีเงินฝากจะบันทึกบัญชีอย่างไร  เช่น วันที่ 12 ธ.ค. 46 ซื้อสินค้า 500 US RATE = 39 ตอนปลายปี ปรับปรุง US = 40  ตอนจ่ายชำระหนี้ให้เจ้าหนี้เป็นบัญชีเงินฝากต่างประเทศ RATE เป็น 42 และกรณีส่งออก ถ้าใช้ RATE ตามตัวอย่างแต่กลับกันจะบันทึกอย่างไร

แนวคำตอบ             รายการที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ในระหว่างปีหากเกิดรายการทางบัญชีขึ้น  (ฝาก-ถอน) ให้บันทึกบัญชีโดยใช้อัตรา ณ วันที่เกิดรายการ และเมื่อสิ้นรอบระยะเวลาบัญชี กิจการจะต้องปรับปรุงเงินฝากที่เป็นเงินตราต่างประเทศที่คงเหลืออยู่  ด้วยอัตราปิด โดยผลต่างที่เกิดขึ้นให้รับรู้เป็นรายการกำไรหรือขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนของรอบปีบัญชีนั้นๆ             ตัวอย่าง สมมติอัตราซื้อ และอัตราขาย ต่อ 1 US                                      อัตรา ซื้อ :          1 US อัตรา ขาย : 1 US                         12 ธันวาคม 2546           38                    39                         31 ธันวาคม 2546           39                    40                         10 มกราคม 2547           41                    42   ตัวอย่าง การบัญชีทึกบัญชี       ซื้อสินค้า  12 ธ.ค. 2546                   Dr. สินค้าคงเหลือ                         19,500                               Cr. เจ้าหนี้                                  19,500             ซื้อสินค้า 500 US x 39 = 19,500 บาท  31 ธ.ค. 2546                   Dr. ขาดทุนจาการแปลงค่าเงินตราต่างประเทศ 500                               Cr.  เจ้าหนี้                                 500             บันทึกผลขาดทุนจากการแปลงค่า ฯ ด้วยอัตราปิด  500 US x (40-39) = 1             บันทึกการจ่ายชำระหนี้ให้เจ้าหนี้                   Dr. เจ้าหนี้                                  20,000                   ขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ          1,000                               Cr. เงินฝากธนาคาร                      21,000             จ่ายชำระหนี้ให้เจ้าหนี้ 500 US x 42 = 21,000 บาท การบันทึกบัญชีขายสินค้า             12 ธันวาคม 2546                         Dr. ลูกหนี้                                  19,000                                     Cr. ขาย                                     19,000                         ขายสินค้า 500 US x 38 = 19,000 บาท  31 ธันวาคม 2546                         Dr. ลูกหนี้                                  500                                     Cr. กำไรจากการแปลงค่าเงินตราต่างประเทศ 500                         บันทึกผลกำไรจากการแปลงค่า ฯ ด้วยอัตราปิด  500 US x(39-38) = 1                         บันทึกการรับชำระหนี้ ของลูกหนี้                         Dr. เงินฝากธนาคาร                     20,500                                     Cr. ลูกหนี้                                  20,000                                     กำไรจากอัตราแลกเปลี่ยน  500             การรับชำระหนี้ 500 US x 41 = 20,500 บาท   การบันทึกบัญชีการฝากและถอนเงินตราต่างประเทศ             สมมติ มียอดเงินฝากธนาคารต่างประเทศ 50 US ราคาปิด ณ วันที่ 31 ธันวาคม2546 เป็นจำนวน 50 บาท               ระหว่างปีมีการฝากเงิน 5 US อัตราแลกเปลี่ยน 1 US = 45 บาท และถอนเงิน  10 US อัตราแลกเปลี่ยน 1 US = 42 บาท  ในวันที่ 31 ธันวาคม 2546 บัญชีธนาคาร (ต่างประเทศ) 50 US x 50 = 2,500 บาท             ระหว่างปีมีการฝากเงิน                         Dr. ธนาคาร (ต่างประเทศ)             225                                     Cr. เงินสด                                  225                         นำเงินฝากธนาคาร 5 US x 45 = 225  ระหว่างปีมีการถอนเงิน                         Dr. เงินสด                                  420                                     Cr. ธนาคาร (ต่างประเทศ)             420                         ถอนเงินจากธนาคาร 10 US x 42 = 420  31 ธันวาคม 2547 (ราคาปิด 1 US = 55 บาท)                         Dr. ธนาคาร                                170                                     Cr. กำไรจากการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ         170                         บันทึกบัญชี ตอนสิ้นปี (50+5-10) = 45 x 55 บาท = 2,475 – 2,305 = 170  ปรับปรุงบัญชีธนาคารซึ่งเป็นเงินฝากสกุลเงินต่างประเทศ (ณ 31ธันวาคม 2547) มียอดคงเหลือ 45 US อัตราแลกเปลี่ยน 1 US=55 บาท

9.	ในกรณีที่บริษัทมียอดสินค้าคงเหลือตามบัญชีแต่ในความเป็นจริงไม่มีสินค้าคงเหลือแล้ว ซึ่งเกิดจากการทําบัญชีผิดพลาดของปีก่อน ควรจะมีการปรับปรุงอย่างไร จึงเป็นวิธีที่ถูกต้อง
	แนวคำตอบ             บริษัทไม่มีสินค้าคงเหลือตามที่ปรากฎในบัญชีเพราะการบันทึกบัญชีผิดพลาดของปีก่อน ในกรณีนี้ บริษัทต้องปรับปรุงรายการสินค้าให้ถูกต้องตามความเป็นจริง  โดยการปรับปรุงสินค้าและต้นทุนขาย ดังกล่าวกับบัญชีกําไรสะสมต้นป

เงินลงทุน

10.

บริษัทจะต้องรับรู้มูลค่าที่แท้จริงของเงินลงทุนที่นำไปซื้อหุ้นทุนในบริษัทอื่นอย่างไร หากภายหลังพบว่า กิจการที่บริษัทของเราไปลงทุน ไม่ได้ส่งงบการเงินเป็นเวลา 2-4 ปี ติดต่อกัน โดยสถานะของกิจการนั้นอยู่ในสภาพร้าง กิจการที่บริษัทของเราไปลงทุน มีผลขาดทุนสะสมเป็นจำนวนมาก ซึ่งได้จดทะเบียนเลิกบริษัทแล้วแต่ยังไม่ได้จดทะเบียนเสร็จการชำระบัญชี โดยปรากฎว่า 2.1 ส่วนแบ่งขาดทุนมีมากกว่าจำนวนเงินที่นำไปลงทุน 2.2 ส่วนแบ่งขาดทุนมีน้อยกว่าจำนวนเงินที่นำไปลงทุน กิจการที่บริษัทของเราไปลงทุน ไม่ได้ประกอบกิจการเป็นเวลา 2-3 ปี ติดต่อกัน แต่ยังมีการส่งงบการเงินเป็นประจำทุกปีอยู่

แนวคำตอบ             กรณีดังกล่าวอาจพิจารณาได้ว่ามีข้อบ่งชี้การด้อยค่าของ เงินลงทุน ดังนั้นเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 40 เรื่องการบัญชีสำหรับเงินลงทุนในตราสารหนี้  และตราสารทุน กิจการต้องบันทึกการด้อยค่าของเงินลงทุน โดยกลับบัญชีส่วนต่ำกว่าทุนหรือส่วนเกินทุนจากการเปลี่ยนแปลงมูลค่า แล้วบันทึกผลต่างเป็นรายการขาดทุนจากการด้อยค่าในงบกำไรขาดทุน

11.

บริษัทได้รับเงินลงทุนมาโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆทั้งสิ้น  บริษัทจะบันทึกบัญชีเงินลงทุน  ดังกล่าวอย่างไร

แนวคำตอบ             กรณีนี้บริษัทควรบันทึกบัญชีเงินลงทุนที่ได้มาด้วยมูลค่ายุติธรรมพร้อมทั้งจัดประเภทเงินลงทุนดังกล่าวตามวัตถุประสงค์ของบริษัทที่จะถือไว้ เช่น เก็บเงินลงทุนไว้จนครบกำหนด  เป็นต้น และควรรับรู้เงินลงทุนที่ได้มาเป็นรายได้อื่น  โดยบันทึกบัญชี ดังนี้             เดบิต  เงินลงทุน (ตามประเภทวัตถุประสงค์)   ***                         เครดิต  รายได้อื่น                                     ***

ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์

12.	บันทึกซื้อที่ดินอย่างไร บริษัทซื้อที่ดิน จ่ายครั้งแรก 75% เดือน มีนาคม จำนวน 75 บาท จ่ายดอกเบี้ย  20 บาท เดือน มิถุนายน
	แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 32 เรื่อง ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ กิจการจะต้องบันทึกบัญชี-ที่ดิน รับรู้เป็นสินทรัพย์โดยใช้ราคาทุน   สำหรับดอกเบี้ยซึ่งเป็นต้นทุนการกู้ยืมที่เกิดขึ้นให้บันทึกเป็นค่าใช้จ่ายทั้งจำนวนในงวดบัญชีนั้น

13.	อยากทราบว่าเวลาที่บริษัทซื้อของตามจำนวนที่ผู้ขายกำหนดไว้แล้วจะมีการแถมของให้เช่นซื้อแอร์ครบ 7 เครื่องแล้วแถมโทรทัศน์ 1 เครื่อง (ระบุในใบกำกับภาษีว่าแถมโทรทัศน์ 1 เครื่อง)ไม่ทราบว่าโทรทัศน์ที่ได้แถมจะต้องรับรู้เป็นรายได้หรือสินทรัพย์
	แนวคำตอบ             โทรทัศน์ที่ได้แถมมานั้นบริษัทจะต้องรับรู้เป็นสินทรัพย์ของบริษัท ซึ่งการตีราคาให้ใช้วิธีราคายุติธรรมในขณะนั้น โดยใช้มูลค่ายุติธรรมของสินทรัพย์เป็นเกณฑ์ในการเฉลี่ยต้นทุนให้กับสินทรัพย์แต่ละชนิด

14.

กิจการมีการเช่าช่วงที่ดินและสิ่งปลูกสร้างเป็นเวลา 30 ปี กิจการแสดงในงบการเงินเป็นสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน และมีการทยอยตัดเป็นค่าใช้จ่ายทุกๆปี และควรบันทึก,ปรับปรุงบัญชีอย่างไร

แนวคำตอบ             ตอนจ่ายเงินเพื่อเช่าช่วงทรัพย์สิน ให้บันทึกบัญชีโดย                         เดบิต  สิทธิการเช่ารอตัดบัญชี (สินทรัพย์อื่น)                                     เครดิต  เงินสดหรือธนาคาร             ณ วันสิ้นปี ทยอยตัดบัญชีเป็นค่าใช้จ่าย ให้บันทึกบัญชีโดย                         เดบิต  สิทธิการเช่าตัดบัญชี(ค่าใช้จ่าย)                                     เครดิต  สิทธิการเช่ารอตัดบัญชี

15.

หากกิจการมีสินทรัพย์ที่อยู่นอกบัญชีและต้องการปรับปรุงบัญชี  เอกสารที่ซื้อสินทรัพย์เป็นของปีก่อนๆ เอกสารดังกล่าวเป็นหลักฐานที่ยอมรับได้หรือไม่  และการตัดค่าเสื่อมราคาให้ตัดตั้งแต่วันที่ซื้อสินทรัพย์ตามเอกสารใช่หรือไม่

แนวคำตอบ             บริษัทมีสินทรัพย์อยู่นอกบัญชีและต้องการบันทึกปรับปรุงให้ถูกต้องโดยใช้เอกสารประกอบรายการซื้อสินทรัพย์ในปีก่อน ๆ ถือเป็นหลักฐานที่ยอมรับไดสิ่งสําคัญคือ  รายการสินทรัพย์นอกบัญชีต้องอยู่ในกรรมสิทธิ์ของบริษัท ส่วนการคิดค่าเสื่อมให้เริ่มคิดตั้งแต่วันที่สินทรัพย์ถูกใช้งาน ค่าเสื่อมราคาของสินทรัพยดังกล่าวตั้งแต่วันที่เริ่มใช้งานจนถึงวันสิ้นงวดรอบระยะเวลาบัญชีปีก่อนทางบัญชีจะปรับปรุงกับกําไรสะสมต้นปี ส่วนค่าเสื่อมราคาของปีปัจจุบันให้ถือเป็นค่าใช้จ่ายของปีปัจจุบัน  แต่ค่าเสื่อมราคาของปีก่อน ๆ ควรปรับปรุงในแบบฟอร์ม ภ.ง.ด. 50 ของปีปัจจุบันให้ถูกต้องด้วย

16.

งบการเงินปีเก่ามีวิธีการคิดค่าเสื่อมราคาไม่ถูกต้อง  การคิดค่าเสื่อมราคา ของธุรกิจรับเหมาถมที่ดิน หิน ทราย ผู้ทำบัญชีคนเก่าได้ใช้วิธีการคิดค่าเสื่อมราคาแบบไม่รู้จบ   ดังนั้นถ้าจะปรับปรุงวิธีการคิดค่าเสื่อมราคาใหม่ให้ถูกต้อง ควรจะใช้วิธีการปรับปรุงอย่างไรดี แล้วต้องแจ้งกรมสรรพกรหรือไม่

แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 32 กล่าวถึงการทบทวนวิธีการคิดค่าเสื่อมราคาไว้ว่า"กิจการต้องทบทวนวิธีการคิดค่าเสื่อมราคาของอาคารและอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอ  หากกิจการพบว่าลักษณะรูปแบบของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจที่คาดว่าจะได้รับจากสินทรัพย์นั้นเปลี่ยนแปลงไปอย่างมีสาระสำคัญ กิจการต้องเปลี่ยนวิธีการคิดค่าเสื่อมราคา เมื่อกิจการจำเป็นต้องเปลี่ยนวิธีการคิดค่าเสื่อมราคา เพื่อสะท้อนถึงลักษณะรูปแบบของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลงไป   กิจการต้องถือว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นเป็นการเปลี่ยนแปลงประมาณการทางบัญชีและต้องคำนวณค่าเสื่อมราคาใหม่สำหรับงวดบัญชีปัจจุบันและอนาคตโดยการเปลี่ยนทันทีเป็นต้นไป  ซึ่งต้องเปิดเผยรายการในงบการเงินถึงลักษณะและผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงประมาณการทางบัญชีที่มีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญในงวดปัจจุบันหรือที่คาดว่าจะมีผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญในงวดต่อๆไปตามที่กำหนดไว้ในมาตรฐานการบัญชีเรื่อง  กำไรหรือขาดทุนสุทธิ   สำหรับงวด ข้อผิดพลาดที่สำคัญ และการเปลี่ยนแปลงทางบัญชี

17.

การบันทึกค่าเสื่อมราคาทรัพย์สิน ตั้งแต่เริ่มตั้งกิจการจนถึงปัจจุบันเป็นระยะเวลา 10 ปีแล้ว  กิจการคิดค่าเสื่อมโดยยอดคงเหลือลดลงและจะบันทึกบัญชีโดย เดบิต  ค่าเสื่อมราคา - ยานพาหนะ เครดิต ยานพาหนะสุทธิ ไม่ทราบว่าถูกต้องหรือไม่  ถ้าไม่ถูกต้องจะบันทึกบัญชีอย่างไร  และหากผิดจะมีวิธีแก้ไขอย่างไร

แนวคำตอบ             การบันทึกบัญชีของท่านไม่ถือว่าผิดหลักการบัญชี แต่อย่างไรก็ตามท่านควรบันทึกค่าเสื่อมราคา โดย                         เดบิต  ค่าเสื่อมราคา                                     เครดิต  ค่าเสื่อมราคาสะสม             บัญชีค่าเสื่อมราคาเป็นบัญชีค่าใช้จ่ายปิดโอนเข้าต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายหรือกำไรขาดทุนแล้วแต่กรณี ส่วนบัญชีค่าเสื่อมราคาสะสมเป็นบัญชีปรับมูลค่านำไปหักจากสินทรัพย์ที่เกี่ยวข้องในงบดุล ซึ่งวิธีดังกล่าวท่านสามารถนำไปใช้ในการควบคุมและบริหารงานได้ กล่าวคือ ณ วันที่ในงบการเงิน ท่านจะสามารถทราบถึงราคาทุนเริ่มแรกของสินทรัพย์ถาวรและทราบจำนวนค่าเสื่อมราคาสะสมของสินทรัพย์นั้นๆ             ทั้งนี้  สามารถศึกษารายละเอียดเกี่ยวกับการคิดค่าเสื่อมราคาได้จากมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 32 เรื่อง ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์

18.	บริษัทสร้างอาคารซึ่งมีพื้นที่บางส่วนได้สร้างเสร็จแล้วและให้บุคคลภายนอกเช่าแล้ว  ในขณะเดียวกันมีบางส่วนที่ยังสร้างไม่เสร็จซึ่งจะแล้วเสร็จอีก 2 ปี บริษัทจะคิดค่าเสื่อมราคาของพื้นที่ทั้งสองส่วนที่สร้างเสร็จไม่พร้อมกันอย่างไรแยกคิดตามพื้นที่หรือนำมาคิดรวมกันและ  ระยะเวลาการคิดค่าเสื่อมจะสิ้นสุดพร้อมกันหรือไม่
	แนวคำตอบ             บริษัทควรแยกคิดค่าเสื่อมราคาตามพื้นที่  อย่างไรก็ดี หากบริษัทพิจารณาอายุการใช้งานแล้วเห็นว่าอาคารทั้งหลังจะเสื่อมสภาพพร้อมกันก็ควรให้ระยะเวลาการคิดค่าเสื่อมราคาอาคารดังกล่าวสิ้นสุดลงพร้อมกัน

19.	วันที่ได้มาของสินทรัพย์ ในการคิดค่าเสื่อมราคาทรัพย์ การซื้อสินทรัพย์จากต่างประเทศ โดยต้องจ่ายชำระค่าสินค้าก่อน ทางผู้ขายถึงจะส่งมอบสินทรัพย์ให้   ตัวอย่างได้จ่ายเงินชำระค่าทรัพย์สิน วันที่ 2 กันยายน 2545 และได้รับสินทรัพย์ วันที่  28 กันยายน 2545 B/L ลงวันที่ 5 กันยายน 2545 ดังนั้น จะต้องใช้วันที่ เท่าใดในการเริ่มคิดค่าเสื่อมราคา
	แนวคำตอบ             กิจการต้องเริ่มคิดค่าเสื่อมราคาเมื่อเริ่มใช้สินทรัพย์นั้นปฏิบัติงานได้ตามวัตถุประสงค์

20.

กรณีที่สินทรัพย์ของบริษัท เช่น เครื่องมือ อุปกรณ์  เกิดการชำรุดหรือเสียหาย  บริษัทจะตัดบัญชีสินทรัพย์อย่างไร

แนวคำตอบ             การตัดบัญชีสินทรัพย์กรณีที่สินทรัพย์นั้นชำรุดหรือเสียหายออกจากบัญชีต้องมีหลักฐานประกอบการลงบัญชีที่ชัดเจนที่แสดงข้อมูลยืนยันถึงการชำรุดหรือเสียหาย  ซึ่งหากมีหลักฐานยืนยันได้ว่าชำรุดหรือเสียหายให้บันทึกตัดบัญชีสินทรัพย์ตามราคาทุนที่บันทึกบัญชีไว้รวมทั้งโอนบัญชีที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ที่ชำรุดนั้นออกทั้งหมด เช่น กรณีมีการขายออกไป  โดยผลต่างที่เกิดขึ้นถือเป็นกำไร (ขาดทุน)  จากการตัดบัญชีสินทรัพย์

21.	บริษัทซื้อที่ดินไวเมื่อ 10 ปีที่แล้ว มีเอกสารหลักฐานในการซื้อครบถ้วน โดยซื้อในนามบริษัท  แต่เจ้าของบริษัทไม่ได้เอาลงบัญชี ในการจัดทำงบการเงินรอบป 2544 ไดจัดเอกสารดังกล่าวให้ผู้สอบบัญชีเพื่อบันทึกที่ดินนั้นในบัญชี แต่ผู้สอบไม่ยอมให้ลงบัญชี ไม่ทราบว่าถูกต้องหรือไม (ที่ผ่านมา 5 ป บริษัทไม่มีรายรับ)
	แนวคำตอบ             บริษัทมีที่ดินพร้อมเอกสารยืนยันความเป็นเจ้าของในที่ดินผืนดังกล่าว บริษัทต้องการนําที่ดินดังกล่าวบันทึกในบัญชี  ส่วนสําคัญคือ ต้องติดตามและบันทึกที่ดินให้ถูกต้องว่าใช้เงินของใครซื้อ การจัดทําบัญชีให้ถูกต้องเป็นหน้าที่และอยู่ในความรับผิดชอบของบริษัท ผู้สอบบัญชีไม่มีสิทธิห้ามบริษัทนําที่ดินดังกล่าวมาบันทึกบัญชีให้ถูกต้อง แต่มีหน้าที่รายงานจากผลการตรวจสอบบัญชีของบริษัทเท่านั้น

22.

ในการทำสัญญาซื้อรถยนต์แบบ Leasing จะบันทึกบัญชีอย่างไรถือเป็นค่าเช่าได้ทั้งหมดได้หรือไม่  หากไม่ใช่ต้องบันทึกเป็นทรัพย์สินทั้งจำนวนแล้วจึงค่อยมาตัดค่าเสื่อมราคาใช่หรือไม่  อยากทราบว่าวิธีไหนถูกต้องที่สุด จะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง

แนวคำตอบ             สัญญาซื้อรถยนต์แบบ Leasing สวนใหญ่จะเป็นสัญญาเช่าทางการเงินเนื่องจากมีการโอนกรรมสิทธิ์ของสินทรัพย์ไปให้ผู้เช่า ณ วันสิ้นสุดสัญญา  ดังนั้นกิจการต้องบันทึกเป็นสินทรัพย์ทั้งจำนวนก่อนแล้วจึงทยอยปันส่วนเป็นค่าใช้จ่าย(ค่าเสื่อมราคา)ตามอายุการใช้งานของสินทรัพย์นั้นๆ             ตัวอย่างการบันทึกบัญชีกรณีที่เป็นสัญญาเช่าทางการเงิน ทางด้านผู้เช่า วันทำสัญญาและรับมอบสินทรัพย์ ให้บันทึกบัญชีสินทรัพย์ตามสัญญาเช่าระยะยาวและบันทึกหนี้สินในบัญชีข้อผูกพันตามสัญญาเช่าระยะยาวด้วยมูลค่าปัจจุบันของค่าเช่าขั้นต่ำหรือด้วยราคายุติธรรมแล้วแต่จำนวนใดจะต่ำกว่า                         เดบิต  สินทรัพย์ตามสัญญาเช่าการเงิน                       xxx                                     เครดิต  เจ้าหนี้สัญญาเช่าระยะยาว                xxx ชำระค่าเช่าตามสัญญาเช่าการเงิน                         เดบิต  เจ้าหนี้ตามสัญญาเช่าระยะยาว             xxx                                   ดอกเบี้ยจ่าย                                               xxx                                     เครดิต  เงินสด/ธนาคาร                                         xxx บันทึกค่าเสื่อมราคาสินทรัพย์ ณ วันสิ้นรอบปีบัญชี                         เดบิต  ค่าเสื่อมราคา-สินทรัพย์                                 xxx                                     เครดิต ค่าเสื่อมราคาสะสม-สินทรัพย์              xxx

23.	สินทรัพย์ถาวรที่หามูลค่าเริ่มแรก หรือวันที่ได้มาไม่ได จะทําอย่างไร  หากต้องการจะบันทึกเป็นสินทรัพย์ของกิจการ
	แนวคำตอบ             หากกิจการต้องการบันทึกสินทรัพย์ถาวรที่หามูลค่าเริ่มแรกหรือวันที่ที่ซื้อสินทรัพยไมไดกิจการควรเทียบราคากับสินทรัพย์ที่คล้ายคลึงกัน หรือให้ผู้ประเมินราคาอิสระทําการประเมินราคาแบบต้นทุนทดแทน หรือบริษัททํ าการประเมินเองตามวิธีหามูลค่าที่จะได้รับคืนจากการใช้สินทรัพย์ถาวรตามที่กําหนดในมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 36 เรื่อง การด้อยค่าของสินทรัพย์

24.

การบันทึกบัญชีการโอนสินทรัพย์เพื่อชำระหนี้จากการปรับโครงสร้างหนี้ ของบริษัท จะบันทึกอย่างไร และใช้มูลค่าใด

แนวคำตอบ             การบันทึกบัญชีกรณีการโอนสินทรัพย์เพื่อชำระหนี้ทั้งหมดนั้นบริษัทต้องบันทึกกำไรจากกการปรับโครงสร้างหนี้ด้วยราคาตามบัญชีของหนี้ที่สูงกว่ามูลค่ายุติธรรมของสินทรัพย์ที่โอนเพื่อชำระหนี้  โดยราคาตามบัญชีของหนี้ต้องรวมถึงดอกเบี้ยค้างจ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นด้วยและหากมีผลต่างระหว่างมูลค่ายุติธรรมกับราคาตามบัญชีของสินทรัพย์ที่โอนไปให้เจ้าหนี้เพื่อชำระหนี้ต้องบันทึกเป็นกำไรหรือขาดทุนจากการโอนสินทรัพย์นั้น  ทั้งนี้  การบันทึกบัญชีเป็นไปตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 34 (ปรับปรุง 2545) เรื่อง การบัญชีสำหรับการปรับโครงสร้างหนี้ที่มีปัญหา

25.

มีข้อสงสัยเกี่ยวกับการรับรู้การด้อยค่าของสินทรัพย์   ดังนี้ เมื่อมีการตีราคาสินทรัพย์ แล้วพบว่าราคาที่ประเมินใหม่มีราคาตามบัญชีที่สูงกว่าราคาที่ประเมินใหม่ แล้ว จะต้องรับรู้ขาดทุนจากการตีราคาของสินทรัพย์ หรือ รับรู้เป็นขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์ ขาดทุนจากการตีราคาของสินทรัพย์ กับ ขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์แตกต่างกันอย่างไร เมื่อสินทรัพย์มีการตีราคาใหม่ พบว่า ราคาตามบัญชีของสินทรัพย์สูงกว่าราคาที่ตีใหม่ จะไม่รับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์ได้หรือไม่ เพราะเหตุใด เมื่อจะพิจารณาว่าสินทรัพย์มีการด้อยค่าหรือไม่ แล้วทำการตีราคาสินทรัพย์นั้น ๆ พบว่าราคาที่ตีใหม่ สูงกว่า ราคาตามบัญชีของสินทรัพย์ จะต้องรับรู้เป็นส่วนเกินทุนจากการตีราคาทรัพย์สินหรือไม่

แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 32 เรื่องที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ได้กำหนดแนวทางอาจเลือกปฏิบัติโดยกิจการอาจแสดงด้วยราคาที่ตีใหม่ได้ โดยกิจการต้องบันทึกบัญชีรับรู้ผลต่างจากการตีราคาสินทรัพย์ใหม่ของกิจการ ดังนี้ กิจการต้องบันทึกราคาตามบัญชีของสินทรัพย์ที่เพิ่มขึ้นจากการตีราคาใหม่โดยตรงไปยังส่วนของเจ้าของภายใต้บัญชี "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" อย่างไรก็ตาม หากสินทรัพย์นั้นเคยมีการตีราคาลดลงและกิจการรับรู้ราคาที่ลดลงเป็นค่าใช้จ่ายในงวดก่อนแล้ว ส่วนที่เพิ่มจากการตีราคาใหม่นี้ต้องรับรู้เป็นรายได้ไม่เกินจำนวนที่เคยลดลงซึ่งได้รับรู้เป็นค่าใช้จ่ายในงวดก่อน กิจการต้องรับรู้ราคาตามบัญชีของสินทรัพย์ที่ลดลงจากการตีราคาใหม่เป็นค่าใช้จ่ายทันที อย่างไรก็ตาม หากสินทรัพย์นั้นเคยมีการตีราคาเพิ่มขึ้นและยังมียอดคงค้างอยู่ในส่วนของเจ้าของ ส่วนที่ลดลงจากการตีราคาใหม่ต้องนำไปหักออกจาก "ส่วนเกินทุนจากการตีราคาสินทรัพย์" ได้ไม่เกินจำนวนซึ่งเคยตีราคาเพิ่มขึ้นของสินทรัพย์รายการเดียวกัน ส่วนที่เกินให้รับรู้เป็นค่าใช้จ่ายทันที  สำหรับเรื่องการด้อยค่าของสินทรัพย์ ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 36  แตกต่างจากการตีราคาสินทรัพย์ คือต้องมีข้อบ่งชี้ที่เป็นการลดค่าของสินทรัพย์อย่างถาวร โดยกำหนดให้ ณ วันสิ้นสุดงวดบัญชี กิจการต้องประเมินว่าสินทรัพย์ที่มีอยู่เกิดการด้อยค่าหรือไม่ หากกิจการพบว่ามีข้อบ่งชี้ที่ทำให้เชื่อได้ว่าสินทรัพย์ อาจเกิดการด้อยค่า กิจการต้องประมาณมูลค่าที่คาดว่าจะได้รับนั้น                         ข้อบ่งชี้สำหรับการประเมินว่าสินทรัพย์อาจเกิดการด้อยค่า 1.      แหล่งข้อมูลภายนอก เช่น 1.1.   ราคาตลาดของสินทรัพย์ลดลงอย่างเป็นสาระสำคัญในระหว่างงวด โดยจำนวนที่ลดลงนั้นสูงกว่าจำนวนที่คาดว่าจะลดลงตามเวลาที่ผ่านไปหรือการใช้งานตามปกติ 1.2.   มีการเปลี่ยนแปลงที่ส่งผลกระทบทางลบต่อกิจการในระหว่างงวดหรือในอนาคตอันใกล้อย่างเป็นสาระสำคัญ 1.3.   อัตราดอกเบี้ยในตลาดหรืออัตราผลตอบแทนอื่นในตลาดจากการลงทุนของงวดนั้นเพิ่มขึ้น จนน่าจะมีผลกระทบต่ออัตราคิดลดที่จะใช้ในการคำนวณมูลค่าจากการใช้สินทรัพย์และทำให้มูลค่าที่คาดว่าจะได้รับคืนของสินทรัพย์นั้นลดลงอย่างเป็นสาระสำคัญ 2.      แหล่งข้อมูลภายใน เช่น 2.1.      มีหลักฐานแสดงให้เห็นว่าสินทรัพย์นั้นล้าสมัยหรือชำรุดเสียหาย 2.2.   มีการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับลักษณะที่กิจการใช้หรือคาดว่าจะใช้สินทรัพย์ซึ่งส่งผลกระทบทางลบต่อกิจการในระหว่างงวดหรืออนาคตอันใกล้อย่างเป็นสาระสำคัญ หากสินทรัพย์ของกิจการมีข้อบ่งชี้ว่าจะด้อยค่ากิจการ ต้องรับรู้รายการขาดทุนจากการด้อยค่าเป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนทันที และบันทึกลดราคาตามบัญชีของสินทรัพย์ให้เท่ากับมูลค่าที่คาดว่าจะได้รับคืน พร้อมทั้งต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับการด้อยค่าของสินทรัพย์ด้วย ทั้งนี้ ท่านสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมได้จากมาตรฐานการบัญชีฉบับดังกล่าว

26.

ต้องการขอข้อมูลเกี่ยวกับแนวปฏิบัติในการคิดค่าเสื่อมราคาสินทรัพย์ประเภทโปรแกรมสำเร็จรูปว่ามีการคิดค่าเสื่อมราคาอย่างไร ใช้มาตรฐานการบัญชีหรือหลักเกณฑ์อะไรในการปฏิบัติ

แนวคำตอบ             โปรแกรมสำเร็จรูปถือเป็นสินทรัพย์ไม่มีตัวตนอย่างหนึ่งของกิจการซึ่งต้องมีการคิดค่าเสื่อมราคาอย่างมีระบบตลอดอายุการให้ประโยชน์ที่ได้รับ  โดยพิจารณาดังนี้ 1.   กรณีที่โปรแกรมสำเร็จรูปที่ซื้อมานั้นต้องใช้ประกอบกับเครื่องจักรใดเป็นการเฉพาะให้ประมาณการอายุการให้ประโยชน์ที่ได้รับโดยอ้างอิงตามอายุการใช้งานของเครื่องจักรนั้น 2.   กรณีที่ซื้อโปรแกรมสำเร็จรูปโดยมีการระบุไว้ในสัญญาการใช้งาน ก็จะตัดเป็นค่าใช้จ่ายตามอายุที่กำหนด ถ้าไม่ระบุอายุการใช้งาน ให้ตัดเป็นค่าใช้จ่ายตามแนวทางปฏิบัติในมาตรฐานการบัญชี เรื่องสินทรัพย์ไม่มีตัวตนโดยให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าอายุการให้ประโยชน์ของสินทรัพย์ต้องไม่เกิน 20 ปี

27.

การซื้อโปรแกรมบัญชีสำเร็จรูปมาใช้ในบริษัททางบริษัทสามารถนำมาลงเป็นทรัพย์สินของบริษัทได้หรือไม่..และมีการบันทึกบัญชีตัวโปรแกรมบัญชีสำเร็จรูปอย่างไร

แนวคำตอบ             ท่านสามารถรับรู้รายการเป็นสินทรัพย์ได้เมื่อเป็นไปตามเงื่อนไขทุกข้อดังต่อไปนี้ 1.      มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ที่รายการนั้นจะให้ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจต่อกิจการในอนาคต 2.      กิจการสามารถกำหนดราคาทุนของรายการนั้นได้อย่างสมเหตุสมผล  โดยบันทึกบัญชี ดังนี้                         Dr.  สินทรัพย์                                     Cr.  เงินสด/เงินฝากธนาคาร             ทั้งนี้   ในการคิดค่าเสื่อมราคาให้ใช้แนวทางตามข้อ 16

28.

ขอทราบแนวทางปฏิบัติที่เกี่ยวกับการคิดค่าเสื่อมราคาแบบเส้นตรงกล่าวคือได้รับงานทำบัญชีและตรวจพบว่าค่าเสื่อมราคาทรัพย์สินของบริษัท คิดค่าเสื่อมแบบยอดลดลงทุกปี ปีละ20% ซึ่งตามหลักการบัญชีควรจะคิดค่าเสื่อมราคา 5 ปี ซึ่งปัจจุบันทรัพย์สินดังกล่าวไม่มีแล้ว ในทางปฏิบัติควรทำอย่างไรให้ถูกต้องตามหลักบัญชี

แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 32 เรื่องที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ การคิดค่าเสื่อมราคาเป็นการปันส่วนมูลค่าเสื่อมสภาพของสินทรัพย์อย่างมีระบบตลอดอายุการใช้งานของสินทรัพย์ การคิดค่าเสื่อมราคามีหลายวิธีเช่น วิธีเส้นตรง วิธียอดคงเหลือลดลง และวิธีจำนวนผลผลิต การคำนวณค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง  มีผลทำให้ค่าเสื่อมราคามีจำนวนเท่ากันตลอดอายุการใช้งานของสินทรัพย์ ซึ่งกิจการควรเลือกใช้วิธีคิดค่าเสื่อมราคาให้เหมาะกับรูปแบบของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจที่คาดว่าจะได้รับ และต้องใช้อย่างสม่ำเสมอในทุกรอบระยะเวลาบัญชี  อย่างไรก็ตามหากพบว่าปัจจุบันสินทรัพย์ดังกล่าวไม่มีแล้วก็ควรตัดเป็นค่าใช้จ่ายทั้งจำนวน

29.

สินทรัพย์ถาวรหาย  บริษัทควรจะบันทึกบัญชีอย่างไร จึงจะถูกต้อง

แนวคำตอบ             ถ้าสินทรัพย์ดังกล่าวมิได้มีประกันไว้ก็ให้ทบทวนราคาตามบัญชี ปรับปรุงบัญชีค่าเสื่อมราคาสะสมจนถึงวันที่สินทรัพย์สูญหายเสียก่อน ขั้นต่อไปจึงปิดบัญชีสินทรัพย์รายการนี้ออกจากรายการที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ และโอนผลต่างไป  บัญชีขาดทุน หากกิจการได้ทำประกันสินทรัพย์และการสูญหายของสินทรัพย์  ดังกล่าวเข้าเงื่อนไขตามที่ตกลงกันไว้ในกรมธรรม์ฯ ผลเสียหายที่จะได้รับชดเชยจากบริษัทรับประกันให้ตั้งบัญชีเป็นลูกหนี้ก่อน ยังขาดอีกเท่าไรจึงจะถือเป็นผลขาดทุน  ทั้งนี้ ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 32 เรื่องที่ดิน อาคารและอุปกรณ์  ย่อหน้า 54-55 การเลิกใช้และการจำหน่ายสินทรัพย์ ระบุว่า กิจการต้องตัดบัญชีรายการที่เป็นที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ออกจากงบดุล เมื่อกิจการจำหน่ายหรือเลิกใช้สินทรัพย์นั้นอย่างถาวร หรือเมื่อคาดว่าจะไม่ได้รับประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตหลังจากที่จำหน่ายสินทรัพย์ไปแล้ว และกิจการต้องรับรู้ผลต่างระหว่างจำนวนเงินสุทธิที่คาดว่าจะได้รับกับราคาตามบัญชีของรายการที่เป็นที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ เป็นรายได้หรือค่าใช้จ่ายจากการเลิกใช้หรือจำหน่ายสินทรัพย์ในงบกำไรขาดทุนทันทีที่เกิดขึ้น

หนี้สิน

30.

บริษัทจำกัดได้ตกลงทำสัญญาปรับโครงสร้างกับบรรษัทบริหารสินทรัพย์(บบส.)  เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน 2542 และตามรายการบัญชีของบริษัทมีรายการดอกเบี้ยค้างจ่ายไม่ตรงกับยอดค้างจ่ายของ บบส. ทั้งนี้เนื่องจากบริษัทบันทึกดอกเบี้ยไว้เพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2541 เท่านั้น และบริษัทไม่ได้รับการติดต่อจากสถาบันการเงินและไม่ได้รับใบแจ้งหนี้จึงไม่มีการคิดดอกเบี้ย  บริษัทจะคิดดอกเบี้ยช่วงที่หยุดการชำระหนี้ด้วยหรือไม่และจะบันทึกบัญชีปรับปรุงอย่างไร

แนวคำตอบ             การที่บริษัทเป็นลูกหนี้เงินกู้ระยะยาว  และได้หยุดการชำระหนี้ไปบริษัทยังคงต้องบันทึกรับรู้ดอกเบี้ยค้างจ่ายที่เกิดขึ้นต่อไปจนถึงวันที่ในสัญญาปรับโครงสร้างหนี้ซึ่งได้ทำข้อตกลงไว้ว่าให้หยุดการคิดดอกเบี้ยแม้ว่าจะได้รับใบแจ้งหนี้หรือไม่ก็ตาม  ดังนั้น หากวันที่ในสัญญาปรับโครงสร้างหนี้เป็นวันที่ 30 พฤศจิกายน 2542  บริษัทจะต้องปรับปรุงรายการบัญชีเพื่อรับรู้ดอกเบี้ยจ่ายจนถึงวันที่ 30 พฤศจิกายน  2542  โดยถือเป็นการแก้ไขข้อผิดพลาดทางการบัญชีที่สำคัญ  ซึ่งต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 39  เรื่องกำไรหรือขาดทุนสุทธิสำหรับงวด  ข้อผิดพลาดที่สำคัญและการเปลี่ยนแปลงทางบัญชี

31.	บริษัทจ่ายเช็คชำระเจ้าหนี้การค้าในตอนปลายปี  แต่เจ้าหนี้การค้านำเช็คไปขึ้นเงินประมาณเดือนมกราคม บริษัทต้องปรับปรุงบัญชีหรือไม่
	แนวคำตอบ             ไม่ต้องปรับปรุงรายการ  แต่ควรมีการจัดทำงบกระทบยอดเงินฝากธนาคารเพื่อให้บริษัทสามารถตรวจสอบรายการได้

32.

การบันทึกบัญชีเงินเกินบัญชีธนาคารซึ่งในอดีตมิไดบันทึกเนื่องจากผู้บริหารนําเงินในบัญชีดังกล่าวไปใช้ส่วนตัวทําให้เป็นยอดเบิกเกินสูงมาก ดังนั้น ดอกเบี้ยที่เก็บและตัวเงินจึงไม่บันทึกบัญชีถ้าจะบันทึกใหมทําอย่างไร

แนวคำตอบ             เงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร ซึ่งไม่เคยบันทึกบัญชีเนื่องจากผู้บริหารนําไปใช้เป็นการส่วนตัวดอกเบี้ยที่เกิด และตัวเงินเบิกเกินบัญชีธนาคารจึงไม่ได้บันทึกในบัญชีของบริษัท บริษัทจึงควรปรับปรุงดังนี้ เงินต้นเริ่มแรกของเงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร และดอกเบี้ยทั้งหมดที่เกิดขึ้นให้บันทึกผูบริหารที่นํ าเงินไปใช้ส่วนตัวเป็นลูกหนี้ของบริษัททั้งจํานวน และบันทึกบัญชีธนาคารเงินเบิกเกินบัญชีเป็นบัญชีเจ้าหนี้ของบริษัทต่อไป             ดอกเบี้ยที่เกิดจากเงินเบิกเกินบัญชีธนาคารในปีต่อมาให้บันทึกเป็นค่าใช้จ่ายของบริษัท และขณะเดียวกันบริษัทก็ต้องบันทึกดอกเบี้ยรับจากผู้บริหารที่นําเงินไปใช้เป็นการส่วนตัว ดอกเบี้ยดังกล่าวให้คำ านวณจากยอดคงเหลือบัญชีลูกหนี้ของบริษัทด้วยอัตราดอกเบี้ยเดียวกันกับที่ธนาคารเรียกเก็บจากบัญชีเงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร ดังนั้น จํานวนสุทธิของดอกเบี้ยรับและดอกเบี้ยจ่าย ซึ่งเป็นดอกเบี้ยของบริษัท อนึ่งการจ่ายเงินจากบัญชีเงินเบิกเกินบัญชีธนาคารภายหลังการปรับปรุง และต้องเป็นรายการเฉพาะของบริษัทเท่านั้น

33.

หนี้สินที่เราสามารถประมาณค่าหนี้สินที่อาจเกิดขึ้นได้แต่ยังไม่ทราบว่าจะเกิดขึ้นหรือไม่และเมื่อไหร่ เราควรทำอย่างไร ควรจะบันทึกบัญชีหรือไม่ หรือควรจะเปิดเผยไว้ในหมายเหตุประกอบงบอย่างไร

แนวคำตอบ             เหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า หมายถึง สภาพ หรือสถานการณ์ หรือเหตุการณ์บางอย่างอันอาจจะมีผลทำให้เกิดกำไรหรือขาดทุนแก่กิจการซึ่งผลสุดท้ายที่จะเกิดขึ้นอยู่กับเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างในอนาคตว่าจะเกิดขึ้นหรือไม่   กิจการควรบันทึกบัญชี ถ้าเข้าหลักเกณฑ์ดังนี้ 1.   มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่นอนว่าผลเสียหายจะเกิดขึ้นในอนาคตและจะมีผลทำให้สินทรัพย์ ณ วันที่ในงบดุลมีค่าลดลง หรือหนี้สินมีจำนวนเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ต้องคำนึงถึงส่วนที่อาจเรียกชดใช้คืนได้ด้วย และ 2.      สามารถประมาณจำนวนเงินได้อย่างสมเหตุสมผล 3.   ในกรณีที่ไม่เข้าเงื่อนไข ตาม (2) ก็ให้ปิดเผยผลขาดทุนที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้าไว้ในหมายเหตุประกบงบการเงิน เว้นแต่โอกาสที่จะเกิดผลขาดทุนนั้นมีน้อยมาก 4.   กิจการไม่ควรบันทึกบัญชีสำหรับผลกำไรที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า แต่ถ้ามีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่นอนว่า ผลกำไรนั้นอาจจะเกิดขึ้นก็ให้เปิดเผยไว้ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน                         การเปิดเผยข้อมูล             กรณีที่จำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า ตาม (3) ถึง (4) ควรเปิดเผยข้อมูลดังต่อไปนี้ ลักษณะของเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า ปัจจัยของความไม่แน่นอนต่างๆ ซึ่งอาจกระทบผลที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ประมาณจำนวนผลกระทบทางการเงิน หรือถ้าประมาณไม่ได้ก็ให้ระบุว่าไม่สามารถประมาณจำนวนผลกระทบทางการเงินได้             ทั้งนี้ท่านสามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้จากมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 21  เรื่องเหตุการณที่อาจเกิดขึ้นในภายหน้า และเหตุการณ์ภายหลังวันที่ในงบการเงิน

34.

กิจการเบิกเงินเกินบัญชีธนาคารมาแต่ไม่ไดนำมาบันทึกบัญชี และนํามาใช้ส่วนตัวโดยไม่มีรายละเอียดว่านำเงินไปใช้จ่ายในเรื่องใดบ้าง  อยากทราบว่ารายการนี้ถือเป็นค่าใช้จ่ายในการคำนวณภาษีได้หรือไม่ และจะปรับปรุงบัญชีให้ถูกต้องต้องทําอย่างไร

แนวคำตอบ             บริษัทต้องบันทึกรายการบัญชีของกิจการทุกรายการที่เกิดขึ้น แต่รายการนี้นั้นจะถือเป็นรายไดหรือหักเป็นค่าใช้จ่ายในการคํ าณวนภาษีเงินไดได้หรือไมย่อมขึ้นอยู่กับหลักฐานประกอบรายการบัญชี ดังนั้น การที่บริษัทเบิกเงินเกินบัญชีซึ่งกรรมการผู้จัดการนําไปใช้ส่วนตัว บริษัทต้องปรับปรุงบัญชี โดยตั้งผู้เบิกเงินเกินบัญชีธนาคารไปใช้ส่วนตัวเป็นลูกหนี้ และบันทึกบัญชีเจ้าหนี้ธนาคารให้ถูกต้องจนกว่าผู้เบิกเงินเกินบัญชีจะหาเอกสารที่เชื่อถือได้มาประกอบรายการ จึงโอนไปเป็นค่าใช้จ่ายหรือรายการเดบิตอื่นที่เกี่ยวข้อง

35.

บริษัทมีบัญชีเงินให้กู้ยืมแก่กรรมการ แต่ในอดีตที่ผ่านมาไม่ได้มีการคิดดอกเบี้ย ต่อมาในปี  2546  ถูกทางสรรพากรประเมินภาษีธุรกิจเฉพาะจากดอกเบี้ยที่เกิดจากเงินให้กู้ยืมกรรมการตั้งแต่ปี 2543-2546 รายการข้างต้นนี้จะถือเป็นข้อผิดพลาดที่สำคัญหรือไม่  บริษัทต้องรับรู้รายการที่เกิดขึ้นอย่างไร

แนวคำตอบ             การที่บริษัทมีเงินให้กู้ยืมแก่กรรมการโดยไม่ได้มีการคิดดอกเบี้ยและในปี 2546  บริษัทถูกประเมินภาษีจากดอกเบี้ยเงินให้กู้ยืมกรรมการ จะถือว่าเป็นข้อผิดพลาดหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริงคือ หากข้อเท็จจริงปรากฏว่าบริษัทไม่ได้กำหนดให้กรรมการต้องจ่ายดอกเบี้ยหรือไม่มีนโยบายคิดดอกเบี้ยจากเงินให้กู้ยืมกรรมการจริงในทางบัญชีบริษัทก็ไม่ต้องบันทึกรายการดอกเบี้ยแต่อย่างใด  และเมื่อกรมสรรพากรประเมินภาษีจากดอกเบี้ยที่เกิดจากเงินให้กู้ยืมกรรมการ ให้บริษัทรับรู้ภาษีและเบี้ยปรับเงินเพิ่มในปีที่เกิดรายการนั้น

36.

บริษัทฯ มีเงินปันผลค้างจ่าย ซึ่งไม่มีผู้มาขอรับเป็น เวลานาน ขอคำแนะนำในการดำเนินการทางบัญชี

แนวคำตอบ             เงินปันผลค้างจ่าย เป็นหนี้สินของบริษัท ที่ผู้ได้รับ (คือเจ้าหนี้) มีสิทธิเรียกร้องตามอายุความที่กฎหมายให้ หากผู้รับไม่เอายกให้บริษัท หรือหมดอายุความของการเรียกร้องแล้ว ก็ควรโอนไปเป็นรายได้ของบริษัท ตามคำนิยามในแม่บทบัญชี  ย่อหน้าที่ 70.1 รายได้ หมายถึง การเพิ่มขึ้นของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในรอบระยะเวลาบัญชีในรูปกระแสเข้าหรือการเพิ่มค่าของสินทรัพย์หรือลดลงของหนี้สิน  อันส่งผลให้ส่วนของเจ้าของเพิ่มขึ้น

ทุน/ส่วนของผู้ถือหุ้น

37.	ในทางปฏิบัติ บริษัทมหาชนจำกัด อาจแยกส่วนเกินหรือส่วนต่ำกว่าทุนจากการออกหุ้นสามัญไม่ได้ โดยเฉพาะกรณีที่มีการซื้อหุ้น (Treasury Stock) จะปฏิบัติอย่างไร
	แนวคำตอบ             นกรณีที่มีการซื้อหุ้นสามัญคืนนั้น  หากสิ่งตอบแทนที่ได้รับจากการจำหน่ายหุ้นสามัญซื้อคืนนั้น สูงกว่าราคาทุนถัวเฉลี่ยของหุ้นสามัญซื้อคืนให้รับรู้ผลต่างดังกล่าวเป็นบัญชีส่วนเกินทุนหุ้นซื้อคืนจากการจำหน่ายหุ้นสามัญโดยแสดงเป็นรายการหนึ่งภายใต้ส่วนเกิน(ส่วนต่ำกว่า)ทุนในส่วนของผู้ถือหุ้น

38.

แบ่งกำไรในปี2544 ทำอย่างไร  ขั้นตอนในการแบ่งกำไรสะสมคำนวณอย่างไรและต้องกันสำรองเอาไว้กี่เปอร์เซ็นต์  บันทึกบัญชีอย่างไร

แนวคำตอบ             นขณะที่กิจการยังคงดำเนินการอยู่ และมีกำไรสะสมจะแบ่งกำไรสะสมไม่ได้นอกจากการจ่ายเงินปันผล             ลักเกณฑ์ในการจ่ายเงินปันผล ห้ามมิให้จ่ายเงินปันผลจนกว่าบริษัทจะชดเชยผลขาดทุนจนหมด(ไม่มีขาดทุนสะสม) ต้องจัดสรรกำไรไว้เป็นทุนสำรองอย่างน้อยร้อยละ 5ของจำนวนผลกำไรจนกว่าทุนสำรองจะมีจำนวนถึงร้อยละ 10 ของทุนจดทะเบียนหรือมากกว่านั้นตามที่กำหนดไว้ในข้อบังคับของบริษัท เมื่อทำตามหลักเกณฑ์แล้วจะแบ่งกันอย่างไรก็แล้วแต่ที่ประชุมจะตกลงก็จะบันทึกบัญชีโดย                   เดบิต กำไรสะสม                               เครดิต เงินปันผลค้างจ่าย       และเมื่อมีการจ่ายบันทึกบัญชีโดย                         เดบิต เงินปันผลค้างจ่าย                                     เครดิต ธนาคาร/เงินสด

39.

การคิดกำไรต่อหุ้น กรณี วันที่ 1 ม.ค.46 บริษัท ก จดทะเบียนโดยออกหุ้นสามัญจำนวน 150,000 หุ้น ราคาพาร์ หุ้นละ 100 บาท บริษัทเรียกชำระค่าหุ้นแล้วในราคา หุ้นละ 25.00 บาท อยากทราบว่าในการคำนวณกำไรต่อหุ้นประจำปี 2546 มีวิธีคิดอย่างไร             ประเด็นปัญหา : 1.     ต้องมีการถัวเฉลี่ยจำนวนหุ้นใหม่ตามมูลค่าของเงินที่ได้รับชำระแล้วหรือไม่ 2.  หรือ สามารถนำเอาจำนวนหุ้นทั้ง 150,000 หุ้น มาหารกำไรได้ทันที ( เนื่องจากผู้ถือหุ้นทุกรายชำระที่ราคาเท่ากันหมด ไม่มีส่วนได้เปรียบเสียเปรียบกัน หรือ อาจจะมีผู้ถือหุ้นแค่ 1 ราย

แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 38 เรื่องกำไรต่อหุ้น ในส่วนการวัดมูลค่าได้กำหนดว่า กำไรต่อหุ้นขั้นพื้นฐานคำนวณโดยการนำกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิสำหรับงวดที่เป็นของหุ้นสามัญ หารด้วยจำนวนถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักขอหุ้นสามัญที่ถือโดยบุคคลภายนอก ดั้งนั้นในกรณีของบริษัท ก เป็นการเรียกชำระค่าหุ้น 25 บาท ทุกหุ้นเท่ากัน สามารถใช้จำนวนหุ้นทั้งหมด 150,000 หุ้น นำมาหารได้เลย แต่ถ้ากรณีหุ้นแต่ละหุ้นชำระไม่เท่ากันต้องนำจำนวนหุ้นถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักตามสัดส่วนของวัน และเวลา ทั้งนี้สามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมจากมาตรฐานการบัญชีฉบับที่ 38 เรื่อง กำไรต่อหุ้น

40.

บริษัทมหาชนจำกัดมีผลขาดทุนสะสมและได้ชดเชยผลขาดทุนสะสมแล้ว  แต่ยังมีผลขาดทุนสะสมอยู่บริษัทดังกล่าวสามารถลดทุนในจำนวนเกินกว่าจำนวนขาดทุนสะสมที่เหลืออยู่ได้หรือไม่

แนวคำตอบ             บริษัทมหาชนจำกัดสามารถลดทุนของบริษัทได้ใน 2 กรณี  คือ 1.   เมื่อบริษัทมีเงินทุนมากเกินความจำเป็นที่จะใช้ในการดำเนินการของบริษัทจึงทำการลดทุนเพื่อคืนทุนให้แก่ผู้ถือหุ้น  แต่จะลดลงให้เหลือต่ำกว่า 1 ใน 4 ของทุนทั้งหมดไม่ได้และจะต้องได้รับความยินยอมจากเจ้าหนี้ด้วย (มาตรา 141 แห่งพระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัด พ.ศ. 2535) 2.   เมื่อบริษัทมีขาดทุนสะสมและได้นำเงินสำรองและทุนสำรองมาหักโอนชดเชยผลขาดทุนสะสม ตามที่กฎหมายกำหนดแล้ว ยังมีผลขาดทุนสะสมเหลืออยู่ บริษัทสามารถทำการลดทุนเพื่อล้างขาดทุนสะสมโดยลดลงให้เหลือต่ำกว่า   1 ใน 4 ของทุนทั้งหมดได้ แต่ต้องไม่เกินผลขาดทุนสะสมที่ยังเหลืออยู่โดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากเจ้าหนี้   (มาตรา 119 ประกอบกับมาตรา 139  แห่งพระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัด (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2544)             ทั้งนี้ บริษัทสามารถเลือกที่จะทำการลดทุนในกรณีใดกรณีหนึ่ง หรือจะดำเนินการทั้งสองกรณีเป็นลำดับโดยใช้มติของที่ประชุมผู้ถือหุ้นในคราวเดียวกันก็ได้  แต่จะต้องดำเนินการจดทะเบียนเปลี่ยนแปลงทุนอัน เนื่องมาจากการลดทุนในแต่ละกรณีตามลำดับและภายในเวลาที่กฎหมายกำหนด และหากบริษัทยังไม่อาจคืนทุนได้หรือไม่สามารถที่จะคืนทุนให้แก่ผู้ถือหุ้นอันเกิดจากการลดทุนได้บริษัทจะต้องทำการบันทึกบัญชีที่เกี่ยวข้องของบริษัทให้เป็นไปตามหลักการของมาตรฐานการบัญชีด้วย

41.

บริษัทมหาชนจำกัดสามารถลดทุนเพื่อชดเชยส่วนลดมูลค่าหุ้นได้หรือไม่  หากไม่ได้ จะแสดงส่วนลดมูลค่าหุ้นเป็นจำนวนสุทธิ(หักกลบลบกันระหว่างส่วนเกินมูลค่าหุ้น และส่วนลดมูลค่าหุ้นได้หรือไม่)

แนวคำตอบ             กรณีที่บริษัทดำเนินการมาแล้วไม่น้อยกว่าหนึ่งปีและมีการขาดทุนจึงสามารถเสนอขายหุ้นต่ำกว่ามูลค่าที่จดทะเบียนไว้  ตามมาตรา 52  แห่งพระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัด พ.ศ. 2535 อันก่อให้เกิดส่วนลดมูลค่าหุ้นกฎหมายบริษัทมหาชนจำกัด มิได้มีบทบัญญัติใดที่บัญญัติให้นำส่วนลดมูลค่าหุ้นนี้ไปใช้เพื่อการใดหรือให้บริษัทสามารถลดทุนเพื่อชดเชยส่วนลดมูลค่าหุ้นได้โดยส่วนลดมูลค่าหุ้นที่เกิดขึ้นจำต้องบันทึกอยู่ในบัญชีของบริษัทตลอดไปและหากปรากฏว่าบริษัทมีทั้งส่วนล้ำมูลค่าหุ้นและส่วนลดมูลค่าหุ้นซึ่งเป็นหุ้นชนิดเดียวกัน สามารถนำมาหักกลบกันหรือแสดงเป็นมูลค่าสุทธิได้ และหากเป็นหุ้นคนละชนิดกัน  ก็ต้องแสดงแต่ละรายการแยกต่างหากจากกัน  ไม่สามารถนำมาหักกลบกันหรือแสดงเป็นมูลค่าสุทธิได้  อย่างไรก็ตามการแสดงรายการหักลบกันดังกล่าวเป็นมูลค่าสุทธิเป็นเพียงการนำเสนอข้อมูลในงบการเงินเท่านั้น  ในการบันทึกบัญชีจะต้องแยกบันทึกรายการส่วนเกินมูลค่าหุ้นและส่วนต่ำกว่ามูลค่าหุ้นเป็นแต่ละบัญชีแยกจากกัน

รายได้

42.	ธุรกิจสายการบิน   อยากทราบว่าเกี่ยวกับหลักการบันทึกบัญชีของธุรกิจสายการบินรวมถึงเรื่องการรับรู้ค่าใช้จ่ายและรายได้
	แนวคำตอบ             ท่านสามารถศึกษาวิธีการทางบัญชีเกี่ยวกับการรับรู้รายได้ จาก มาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 37 เรื่อง การรับรู้รายได้ ซึ่งมาตรฐานฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดวิธีปฏิบัติทางการบัญชีสำหรับรายได้ ซึ่งเกิดจากรายการหรือเหตุการณ์ทางบัญชีที่เกี่ยวกับการขายสินค้า การให้บริการ และการให้ผู้อื่นใช้สินทรัพย์ของกิจการ ซึ่งก่อให้เกิดรายได้ในรูปดอกเบี้ยค่าสิทธิและเงินปันผล

43.	เป็นบริษัทที่มีการขายแบบผ่อนชำระ  บริษัทจะรับรู้รายได้จากการขายแบบผ่อนชำระได้เมื่อใด
	แนวคำตอบ             บริษัทต้องรับรู้รายได้ ณ วันที่มีการขายสินค้านั้น  ซึ่งราคาขายเป็นราคาที่ไม่รวมดอกเบี้ย  และบริษัทต้องรับรู้รายได้ดอกเบี้ยตามระยะเวลาของสัญญาที่ผ่อนชำระ

44.	ค่าสมาชิกวารสารหรือสิ่งพิมพ์จะถือเป็นรายได้ในปีที่ได้รับเงินค่าสมัครสมาชิกทั้งหมดเลยได้หรือไม่  หากไม่ได้ต้องรับรู้อย่างไร
	แนวคำตอบ             จะถือเป็นรายได้ทั้งหมดเมื่อมีการรับค่าสมาชิกไม่ได้  กิจการควรรับรู้รายได้ตามสัดส่วนระยะเวลาการเป็นสมาชิก

45.

กิจการขายส่งและขายปลีก ปกติจะซื้อสินค้าประเภทปูนซีเมนต์เป็นจำนวนมาก ก่อนวันที่ 16 กรฎาคม 2544 บจ.ปูนซีเมนต์นครหลวงจะให้ส่วนลดหลังการขาย โดยไม่มีการหัก ณ ที่จ่าย กิจการบันทึกส่วนลดดังกล่าวโดย           Dr  เงินสด/เจ้าหนี้       ****                     Cr  ส่วนลดรับ            **** ปัจจุบันบจ ปูนซีเมนต์นครหลวง มีการหัก ณ ที่จ่าย 3 % แล้วระบุว่า ส่วนลดส่งเสริมการขาย ไม่ทราบว่ากิจการจะบันทึกบัญชีที่ถูกต้องอย่างไร

แนวคำตอบ             การบันทึกบัญชีส่วนลดส่งเสริมการขายที่มีการหักภาษี ณ ที่จ่าย 3%บันทึกโดย             Dr  เงินสด/เจ้าหนี้                        ***                      ภาษี หัก ณ ที่จ่าย                            ***                         Cr  ส่วนลดรับ/ส่วนลดส่งเสริมการขาย(ถือเป็นรายได้อื่น)          ***

46.

บริษัทมีการรับฝากขายสินค้าให้กับบริษัทอื่น  จะมีวิธีการบันทึกบัญชีด้านผู้รับฝากขายอย่างไร

แนวคำตอบ             การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับการรับฝากขาย มีดังนี้ 1.   เมื่อได้รับสินค้าฝากขาย  ให้บันทึกสินค้าที่รับฝากขายเป็นรายการบันทึกความทรงจำโดยแสดงรายละเอียดปริมาณและลักษณะสินค้าที่รับฝากขาย 2.      เมื่อมีการจ่ายค่าใช้จ่ายต่างๆสำหรับสินค้าที่รับฝากขายแทนผู้ฝากขาย บันทึกบัญชี โดย             เดบิต  บัญชีรับฝากขายจากบริษัท     ***                         เครดิต เงินสด/เงินฝากธนาคาร                    *** 3.      ขายสินค้าที่รับฝากขาย  บันทึกบัญชี โดย             เดบิต เงินสด/เงินฝากธนาคาร                      ***                         เครดิต  บัญชีรับฝากขายจากบริษัท               *** 4.      คิดค่านายหน้าจากการรับฝากขายสินค้า  บันทึกบัญชี โดย             เดบิต บัญชีรับฝากขายจากบริษัท                  ***                         เครดิต  รายได้ค่านายหน้า                         **** 5.      ส่งเงินที่เหลือให้ผู้ฝากขาย(คำนวณหาโดย ยอดขาย-ค่าใช้จ่าย-ค่านายหน้า)  บันทึกบัญชีโดย             เดบิต  บัญชีรับฝากขายจากบริษัท     ***                         เครดิต  เงินสด/เงินฝากธนาคาร                   ****

ค่าใช้จ่าย

47.	ค่าไฟฟ้าของกิจการ (อยู่อาศัยด้วย)จะไม่ลงบัญชีได้หรือเปล่า ค่าใช้จ่ายของกิจการเยอะมากอยู่แล้ว ภาษีซื้อขอคืนไม่ได้ เนื่องจากไม่ได้เป็นชื่อกิจการ
	แนวคำตอบ             ให้พิจารณาจากข้อเท็จจริงโดยดูว่าเป็นค่าไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจากการประกอบกิจการหรือไม่ แม้ว่าชื่อใบเสร็จอาจจะไม่ใช่ชื่อของกิจการ หากพิสูจน์ได้ว่าเป็นค่าใช้จ่ายของกิจการจริงก็ลงบัญชีของกิจการได้

48.	บริษัทมีการจดทะเบียนสาขาและเข้าระบบภาษีมูลค่าเพิ่ม  มีภาษีซื้อซึ่งเกิดขึ้นก่อนที่จะเข้าระบบมูลค่าเพิ่มจะขอคืนภาษีไม่ได้    จะนำมาบันทึกบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายได้หรือไม่
	แนวคำตอบ             ได้  เนื่องจากรายจ่ายต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในบริษัทสามารถนำมาบันทึกบัญชีได้  โดยต้องมีเอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบัญชีถูกต้องครบถ้วนเป็นไปตามประกาศกรมทะเบียนการค้า เรื่อง กำหนดชนิดของบัญชีที่ต้องทำข้อความและรายการที่ต้องมีในบัญชี  ระยะเวลาที่ต้องลงรายการในบัญชี  และเอกสารที่ต้องใช้ประกอบลงบัญชี พ.ศ.2544

49.

ได้รับเงินโอนมาจากต่างประเทศเข้าบัญชีของทางบริษัทเป็นค่านำเข้าและค่าภาษีมูลค่าเพิ่มซึ่งเงินจำนวนนี้จะถูกหักออกเมื่อเสียค่าใช้จ่ายในการนำเข้าและภาษีมูลค่าเพิ่มจากจำนวนที่โอนมาพอเงินจำนวนนี้หมดก็จะโอนเงินสำรองตัวนี้มาให้อีกซึ่งเงินที่โอนมาให้นี้ไม่เกี่ยวกับค่าจ้างที่ได้รับจากการทำงานแต่อย่างไรเงินค่าจ้างก็จะออกใบแจ้งหนี้ค่าจ้างตามปกติและก็โอนเงินมาเต็มจำนวนของค่าจ้าง อยากทราบว่าเงินจำนวนดังกล่างที่โอนมาเป็นเงินสำรองเพื่อเสียค่าอากรขาเข้าและค่าภาษีมูลค่าเพิ่มเมื่อได้ถูกโอนเข้ามาในบัญชีจะลงบัญชีอย่างไรและถือว่าเงินจำนวนนี้เป็นค่าอะไร และภาษีซื้อของเงินจำนวนดังกล่าวสามารถขอคืนได้หรือไม่(ระหว่าง 2 บริษัทไม่มีความเกี่ยวข้องอะไรกันไม่ใช่บริษัทแม่กับบริษัทลูก)

แนวคำตอบ             ทางบริษัทไม่สามารถนำเงินจำนวนนั้นมาบันทึกรายรับหรือรายจ่ายของกิจการได้ เนื่องจากรายการดังกล่าวเป็นเงินที่บริษัทในต่างประเทศส่งให้เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายด้านภาษี ดังนั้นกิจการอาจจะบันทึกเงินดังกล่าวเป็นเงินสำรอง-(ชื่อกิจการที่ส่งเงินมาให้) และเมื่อมีการจ่ายค่าใช้จ่ายก็จะบันทึกบัญชีล้างกับบัญชีเงินสำรองออกไป  ส่วนภาษีซื้อถ้าไม่ใช่ของกิจการจะขอคืนไม่ได้

50.	ค่าขยายเขตระบบจำหน่ายไฟฟ้า  โรงงานเพิ่งสร้างใหม่ ให้การไฟฟ้ามาขยายหม้อแปลงให้เพราะไฟไม่พอ อยากทราบว่าเป็นค่าใช้จ่ายฝ่ายทุนหรือไม่ถ้าใช่จัดเป็น พวกที่ดินหรือสิ่งปรับปรุงที่ดิน
	แนวคำตอบ             บันทึกเป็นค่าใช้จ่ายฝ่ายทุน โดยจัดเป็นส่วนประกอบโรงงาน

51.	ค่าโทรศัพท์มือถือ อยากทราบว่าถ้าบริษัท ได้จ่ายค่าโทรศัพท์มือถือแทนพนักงาน โดยชื่อในใบเสร็จเป็นชื่อของพนักงาน บริษัทจะลงเป็นค่าใช้จ่าย ของบริษัทได้หรือไม่จะต้องทำอย่างไร ถึงจะถูกต้อง เพระบริษัท มีนโยบายให้พนักงานหาโทรศัพท์มาใช้เองโดยบริษัทจะออกค่าใช้จ่ายในการติดต่องานกับลูกค้าให้พนักงาน
	แนวคำตอบ             บริษัทจะบันทึกเป็นค่าใช้จ่ายของบริษัทได้ก็ต่อเมื่อเป็นการจ่ายเพื่อการดำเนินงานของบริษัทซึ่งพิสูจน์ได้ และในการลงบัญชีเป็นค่าใช้จ่ายของบริษัทจะต้องมีเอกสารประกอบด้วย ซึ่งอาจจะมีการทำใบสำคัญจ่ายให้ผู้มีอำนาจอนุมัติและพนักงานดังกล่าวเซ็น และในข้อตกลงการจ้างพนักงานควรมีการระบุเรื่องดังกล่าวไว้ด้วย

52.	การจ่ายเงินปันผล มีเพดานจำกัดหรือไม่   เช่น ถ้าบริษัทมีกำไรปีนี้ 5 ล้าน หลังตั้งสำรองตามกฎหมาย จะจ่ายปันผลจากยอดกำไรสุทธิหลังจากหักสำรองตามกฏหมายเลยทั้งก้อนได้หรือไม่
	แนวคำตอบ             กฎหมายไม่ได้กำหนดเพดานในการจ่ายเงินปันผลไว้จะจ่ายทั้งหมดหรือจ่ายเท่าไร ก็ได้ แต่ทั้งนี้จะต้องจ่ายในขณะที่มีกำไรและจ่ายจากเงินกำไรหลังจากหักทุนสำรองตามกฎหมายแล้ว   อนึ่งกำไรที่ว่าจะต้องเป็นกำไรสะสมด้วย มิใช่ปีนี้มีกำไร  แต่ปรากฏว่าในบัญชียังมีขาดทุนสะสมมากกว่ากำไรที่ได้ปีนี้ กรณีเช่นนี้ก็จะจ่ายเงินปันผลไม่ได้

53.

บริษัทถูกกรมศุลกากรประเมินเงินเพิ่มค่าอากร เนื่องจากสำแดงพิกัดไม่ตรงกัน บริษัทไม่เห็นด้วยจึงอุทธรณ์ต่อกรมศุลกากร แต่การอุทธรณ์ต้องจ่ายเงินเพิ่มอากรดังกล่าวไปก่อน ถามว่าสามารถบันทึกเป็นสินทรัพย์(บัญชี Claim) ไว้ก่อนได้หรือไม่ หรือว่าต้องบันทึกเป็นค่าใช้จ่ายทั้งจำนวน

แนวคำตอบ             การที่จะบันทึกรายการเงินเพิ่มอากรที่จ่ายไป เป็นรายการอะไรนั้น  ให้พิจารณาเปรียบเทียบกับข้อมูลในแม่บทการบัญชีก่อนว่ารายการดังกล่าวนั้นเป็นไปตามคำนิยามและเข้าเกณฑ์เงื่อนไขการรับรู้  ทุกข้อขององค์ประกอบต่างๆ ในงบการเงิน หรือไม่   แต่จากข้อมูลเบื้องต้นในคำถามที่ถามมานั้น น่าจะรับรู้เป็นค่าใช้จ่ายในงบกำไรขาดทุนเพราะประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตลดลง เนื่องจากการลดลงของสินทรัพย์หรือการเพิ่มขึ้นของหนี้สิน นอกจากนี้ ต้องเปิดเผยข้อมูลดังกล่าวนี้ไว้ในหมายเหตุประกอบงบการเงินด้วย

ปัญหาอื่นๆ

54.

ขาดทุนสะสมเนื่องจากปรับปรุงที่ดินลดลงจะจ่ายเงินปันผลได้หรือไม่ กิจการมีกำไรสะสมจากการประกอบกิจการ 5 ล้านบาท แต่ได้ปรับปรุงมูลค่าลดลงในที่ดินเมื่อปีก่อน 8 ล้าน ทำให้ขาดทุนสะสม 3 ล้าน แต่จริง ๆ แล้วบริษัท มีรายได้ค่าเช่า ทำให้มีเงินเหลืออยากจะจ่ายปันผลถ้าขาดทุนสะสมจะจ่ายไม่ได้ ในกรณีเช่นนี้ ถามว่าขาดทุนสะสม ดังกล่าวเป็นการปรับตามมาตรฐานการ บัญชี จะยังจ่ายเงินปันผลได้อยู่หรือไม่ และ ตั้งสำรองอย่างไร ถ้าจ่ายได้ แล้วทำอย่างไรถึงจะจ่ายเงินปันผลได้ เพราะกรรมการไม่ต้องกู้ยืมเงินบริษัทมาใช้เนื่องจากบริษัท ต้องเสียภาษี ธุรกิจเฉพาะ

แนวคำตอบ             ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 36 หากบริษัทพบว่า มีข้อบ่งชี้ที่ทำให้เชื่อได้ว่าสินทรัพย์ของบริษัทอาจเกิดการด้อยค่าบริษัทก็ยังคงต้องรับรู้ผลขาดทุนจากการด้อยค่านั้นในงบกำไรขาดทุน ดังนั้น กรณีของการปรับปรุงมูลค่าลดลงในที่ดินนี้ก็เช่นกัน ถึงแม้ว่าจะเป็นการปรับตามมาตรฐานการบัญชีก็ตาม แต่ก็ทำให้เกิดผลขาดทุนสะสม ซึ่งตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์กำหนดไว้ว่า การจ่ายเงินปันผลจากเงินประเภทอื่นนอกจากเงินกำไรจะกระทำมิได้ ในกรณีที่บริษัทยังมียอดขาดทุนสะสมอยู่ ห้ามมิให้จ่ายเงินปันผล

55.

สินทรัพย์ที่เป็นตัวเงิน และหนี้สินที่เป็นตัวเงิน  อยากทราบว่า รายการสินทรัพย์ใดบ้างที่เป็นตัวเงิน  อาทิ เงินสด ลูกหนี้ และ รายการสินทรัพย์ใดบ้างที่ไม่เป็นตัวเงิน  อาทิ สินค้า ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ รายการหนี้สินและทุนใดบ้างที่เป็นตัวเงิน อาทิ เจ้าหนี้ รายการหนี้สินและทุนใดบ้างที่ไม่เป็นตัวเงิน อาทิ หุ้นกู้ หุ้นบุริมสิทธิ

แนวคำตอบ             จากคำถามดังกล่าวเข้าใจว่าท่านต้องการสอบถามเกี่ยวกับเครื่องมือทางการเงิน จึงขอตอบโดยรวม ดังนี้ เครื่องมือทางการเงิน หมายถึง สัญญาใดๆที่ทำให้สินทรัพย์ทางการเงิน ของกิจการหนึ่ง และหนี้สินทางการเงินหรือตราสารทุนของอีกกิจการหนึ่งเพิ่มขึ้นในเวลาเดียวกัน สินทรัพย์ทางการเงินที่เป็นตัวเงิน หมายถึง สินทรัพย์ทางการเงินซึ่งระบุเป็นจำนวนเงินที่แน่นอน หรือเป็นจำนวนเงินที่สามารถทราบได้ หนี้สินทางการเงินที่เป็นตัวเงิน หมายถึง หนี้สินทางการเงินซึ่งระบุเป็นจำนวนเงินที่แน่นอนหรือเป็นจำนวนเงิน รายการที่เป็นสินทรัพย์ทางการเงิน เช่น เงินสด , ลูกหนี้ , ตราสารทุนของกิจการอื่น รายการที่ไม่ใช่สินทรัพย์ทางการเงิน เช่น ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ,สินค้าคงเหลือ,สินทรัพย์ตามสัญญาเช่า สินทรัพย์ที่ไม่มีตัวตน ( เช่น สิทธิบัตร, เครื่องหมายการค้า) รายการที่เป็นหนี้สินทางการเงิน เช่น เจ้าหนี้ , ตราสารหนี้ รายการที่ไม่ใช่หนี้สินทางการเงิน เช่น  ภาษีเงินได้ที่กิจการต้องจ่ายตามข้อกำหนดของกฎหมาย , ส่วนได้เสียของผู้ถือหุ้นส่วนน้อยที่แสดงอยู่ในงบดุลรวมของกิจการ ,ประมาณการหนี้สิน ตราสารทุน เช่น หุ้นทุนของกิจการ , หุ้นบุริมสิทธิ์ซึ่งไม่ให้สิทธิแก่ผู้ถือหุ้นในการเรียกร้องให้กิจการไถ่ถอนหุ้นไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม                    ทั้งนี้ ท่านสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้จากมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 48 เรื่อง การแสดงรายการและการเปิดเผยข้อมูลสำหรับเครื่องมือทางการเงิน

56.

เรื่องงบการเงินเลิกกิจการ อยากทราบว่างบการเงินเลิกกิจการให้ส่งเมื่อไรต้องส่งพร้อมรายการชำระบัญชีเรียบร้อยหรือ และถ้าชำระบัญชีใช้เวลาเป็นปี ไม่ต้องส่งงบการเงินหรืออย่างไร

แนวคำตอบ             การชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจำกัดและบริษัทจำกัด  ให้ท่านศึกษาตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ หมวด 5 มาตรา 1247-1273 ในที่นี้จะกล่าวโดยย่อ ดังนี้ ให้ยื่นจดทะเบียนเลิกบริษัทและชื่อผู้ชำระบัญชีภายใน สิบสี่วัน ณ สำนักงานบริการจดทะเบียนธุรกิจ/สำนักงานทะเบียนหุ้นส่วนบริษัท จังหวัด ที่ซึ่งสำนักงานแห่งใหญ่ของบริษัทตั้งอยู่ก่อนเลิกบริษัท จัดทำงบการเงิน ณ วันเลิก  โดยจัดให้งบการเงินดังกล่าวได้รับตรวจสอบ และรับรองโดยผู้สอบบัญชีรับอนุญาต  ทั้งนี้ไม่ว่าจะเป็นห้างหุ้นส่วนจดทะเบียนที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องจัดให้งบการเงินได้รับการตรวจสอบและรับรองโดยผู้สอบบัญชีรับอนุญาต หรือไม่ก็ตาม จัดให้มีการประชุมผู้ถือหุ้นของบริษัทเพื่ออนุมัติงบดุล ยื่นรายงานการชำระบัญชีทุกสามเดือน ยื่นจดทะเบียนเสร็จการชำระบัญชีภายในสิบสี่วันนับแต่วันที่ประชุมอนุมัติ                         ทั้งนี้  ท่านสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเลิก และชำระบัญชีได้ที่ สำนักจดทะเบียนธุรกิจกลาง 0-2547-5155

57.	งบการเงิน ณ วันเลิกกิจการจะต้องจัดทำเป็นงบการเงินแบบเปรียบเทียบด้วยหรือไม่
	แนวคำตอบ             งบการเงิน ณ วันเลิก ไม่ต้องจัดทำเป็นงบเปรียบเทียบ

58.

เรื่องการออกใบกำกับภาษีกรณีถูกปรับ บริษัทฯ ดำเนินธุรกิจรับเหมาก่อสร้างและถูกปรับเนื่องจากก่อสร้างงานล่าช้า   จะต้องออกใบเสร็จ/ใบกำกับภาษี ให้ผู้ว่าจ้างอย่างไร บริษัทฯ ที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม สามารถออกใบเสร็จ/ใบกำกับภาษีที่จัดทำขึ้นเอง  โดยพิมพ์จาก Computer ได้หรือไม่ เพื่อจะประหยัดค่าใช้จ่ายในการไปจ้างให้ร้านพิมพ์เป็นจำนวนมาก ๆ

แนวคำตอบ บริษัทที่ปรับเป็นผู้ที่จะต้องออกใบกำกับภาษี/ใบเสร็จรับเงินให้กับบริษัทของท่าน ไม่ได้มีการกำหนดเรื่องการจัดทำใบเสร็จรับเงิน/ใบกำกับภาษีว่าจะต้องจัดพิมพ์ด้วยอะไร ดังนั้น บริษัทสามารถพิมพ์ใบเสร็จรับเงิน/ใบกำกับภาษีด้วยคอมพิวเตอร์ก็ได้ แต่ต้องมีรายละเอียดให้ครบถ้วนตามประกาศกรมทะเบียนการค้า เรื่อง กำหนดชิดของบัญชีที่ต้องจัดทำ ข้อความและรายการที่ต้องมีในบัญชี และเอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบัญชี

59.

ทำแฟรนไชน์มินิมาร์ท แล้วให้ทางเจ้าของทำบัญชีให้ด้วย ต่อมาได้เปลี่ยนสำนักงานบัญชี เมื่อทวงถามเอกสารเพื่อนำมาทำต่อ ปรากฏว่าได้รับแจ้งจากทางแฟรนไชน์ว่า หาเอกสารไม่ครบ ไม่ทราบว่าควรทำอย่างไร

แนวคำตอบ             กรณีที่บัญชีหรือเอกสารที่ต้องใช้ประกอบการลงบัญชีสูญหายหรือเสียหาย ผู้มีหน้าที่จัดทำบัญชีจะต้องเป็นผู้แจ้งการสูญหายหรือเสียหาย นั้น โดยต้องใช้แบบ ส.บช. 2 พร้อมด้วยหลักฐานเอกสารตามที่ระบุไว้ในแบบ ส.บช. 2 โดยยื่นต่อสารวัตรบัญชีประจำสำนักงานบัญชี ประจำท้องที่ในจังหวัดที่สำนักงานแห่งใหญ่ตั้งอยู่หรือยื่นต่อสารวัตรใหญ่บัญชี สำนักงานควรทราบถึงการสูญหายหรือเสียหายนั้น สำหรับแบบ ส.บช. 2 และรายละเอียดเอกสารที่ต้องใช้ประกอบการแจ้งสูญหายนั้น สามารถดาวน์โหลดได้ที่ www.dbd.go.th โดยเลือกบริการกรมเลือกงานด้านบัญชีและสอบบัญชี เลือกแบบพิมพ์ต่างๆ และพิมพ์แบบ ส.บช. 2